Om de vier jaar moeten er sociale verkiezingen georganiseerd worden in Belgische ondernemingen met ten minste 50 werknemers. De volgende sociale verkiezingen vinden plaats in de periode van 13 tot en met 26 mei 2024.
De finaliteit van deze complexe en tijdrovende oefening is het verkiezen van personeelsafgevaardigden voor het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW) en/of de Ondernemingsraad (OR). Een onderneming die gewoonlijk gemiddeld minstens 100 werknemers tewerkstelt, moet ook sociale verkiezingen houden om een OR op te richten. Deze onderneming (TBE) moet (gelijktijdig) twee afzonderlijke procedures opstarten om beide sociale organen op te richten.
Bij minder dan 50 werknemers zijn geen sociale verkiezingen nodig. Hieronder het percentage van de ondernemingen in onze KMO-sector dat in principe sociale verkiezingen zal moeten organiseren.
De cijfers tonen aan dat de sociale verkiezingen voor de meeste van onze werkgevers een ver-van-mijn-bedshow zijn[1].
Maar ook grote werkgevers kunnen mogelijk de procedurele dans ontspringen als blijkt dat ze (toch) niet voldoende werknemers aan boord hebben over de referteperiode die loopt van 1 oktober 2022 tot 30 september 2023. Omdat de verkiezing een ruime voorbereidingstijd vergt, valt het aan te bevelen om tijdig uit te rekenen of de drempel voor het organiseren van sociale verkiezingen al dan niet werd overschreden. HR of een professionele partner kunnen dit berekenen en beoordelen.
De pre-electorale fase start (maar liefst) 150 dagen voor de verkiezingsdag (dag Y). De dag waarop de verkiezingsdatum (dag X) bekendgemaakt wordt valt 90 dagen voor de verkiezingsdag. De aftrap van de sociale verkiezing vindt dus plaats in de periode tussen 15 en 28 december 2023. Klik hier om de verkiezingskalender te raadplegen.
Het najaar (tot en met november) is nodig om de administratieve en juridische formaliteiten in orde te brengen. Voorbeelden? Nieuwe gebruikers moeten zich in de loop van november registreren voor de webapplicatie van de FOD Werk, Arbeid en Sociaal Overleg (FOD WASO) zodat de opgeladen en ingevulde wettelijke modeldocumenten kunnen overgemaakt worden. Gebruikers die de applicatie reeds in 2020 gebruikten, zullen op de hoogte gebracht worden wanneer de applicatie toegankelijk is. Het aantal en de verdeling van de mandaten en de samenstelling van de kiesbureau’s moeten bepaald worden, er moet overleg zijn met de vakbonden over de stembusgang, …
Enkele maanden voor de opstart van de verkiezingsprocedure contacteert de FOD WASO de ondernemingen die al eerder sociale verkiezingen organiseerden en zij die er mogelijk voor in aanmerking komen en ook de vakbond kan de werkgever aanspreken over de opstart van de sociale verkiezingen.
De zomer (tot en met september) is dus het (enige nog overblijvende) moment om na te gaan of er voldoende expertise in huis is en om deze aan te scherpen (via opleidingen of naslagwerken). Indien er beroep moet worden gedaan op een externe provider moeten – met het oog op een tijdige begeleiding – nu prijsoffertes worden gevraagd. Intussen moet er nagedacht worden over de praktische modaliteiten (budget, locatie, toezicht, elektronisch stemmen, …).
Het is niet omdat sociale verkiezingen aan de orde zijn dat er ook effectief een CPBW en/of een OR zal komen. Als er geen of onvoldoende kandidaten zijn, dan komt het CPBW en/of de OR er niet…
Klik hier om de algemene informatie te raadplegen.
Klik hier om de informatie van het VBO te raadplegen.
De partner van TRAXIO – Partena Professional – biedt een ondersteuning aan op maat via twee basisformules (HANDS-ON en HANDS-FREE) en een hele reeks opties ‘à la carte’.
In een paar klikken uw offerte ontvangen? Klik hier.
Als u bovendien bent aangesloten bij het sociaal secretariaat Partena Professional, kunnen zij uw VTE-personeelsbestand voor u berekenen in het specifieke kader van de sociale verkiezingen.
Tevens kunt u hun webpagina die gewijd is aan sociale verkiezingen raadplegen door hier te klikken en meer te weten komen over hun opleidingen, juridisch nieuws, regels voor het berekenen van drempels,…
Tot slot biedt Partena Professional vanaf nu een gratis en zeer toegankelijk webinar aan de leden van TRAXIO. Klik hier om het te bekijken en meer te weten te komen over de eerste stappen van de kalender rond uw HR-uitdagingen.
[1] EDUCAM vzw, Sectorfoto 2022, onuitg. verwerking RSZ-gegevens, 2021. Het is mogelijk dat de percentages zullen verschillen volgens de cijfers van 2022, maar er kan aangenomen worden dat het percentage ondernemingen dat sociale verkiezingen moet organiseren in onze kmo-sector redelijk laag ligt.
Indien u vragen heeft of meer informatie wenst, aarzel dan niet om contact op te nemen met onze sociaalrechtelijke adviseurs:
Nadia Van Nieuwenhuijsen (NL) nadia.vannieuwenhuijsen@traxio.be
02/778.62.00
Charlotte Waterlot (FR) charlotte.waterlot@traxio.be
MyTRAXIO? Zeker doen ! Klik hier.
Stuur dit bericht zeker door naar uw personeelsverantwoordelijke of human resources.
Foto: C. Koch via Pixabay